İbraname; işçinin işten ayrılırken ücreti, fazla çalışma, yıllık ücretli izin alacağı, ihbar ve kıdem tazminatı vb. alacaklarını aldığına, başka bir alacağı kalmadığına ilişkin imzaladığı belgedir ve iş sözleşmesinin sona erme anında düzenlenir. İbraname ile ilgili 4857 sayılı İş Kanunu’ nu ile 818 sayılı Borçlar Kanunu’ nda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Yargıtay kararlarıyla bu boşluk doldurulmaya çalışılmıştır. 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren Türk Borçlar Kanunu’yla birlikte ibraname ilk kez düzenlenmiştir. Kanundaki düzenleme sonucu yapılması gerekenler aşağıda kısaca açıklanmaktadır.
- İbranamenin yapılması için; ibra tarihi itibariyle sözleşmenin sona ermesinden itibaren en az bir aylık sürenin geçmesi gerekmektedir.
- İbra sözleşmesinin yazılı olması ve ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin eksiksiz bir şekilde ve mutlaka banka aracılığıyla yapılması gerekmektedir. Bu şartları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibranameler kesin olarak hükümsüzdür. Bu şartlara uymayan ibraname ya da ibra sözleşmesi borcu sona erdirmeyecektir.
- Banka aracılığıyla yapılan ödeme eksik ise, ibraname veya diğer ödeme belgeleri, ödenen miktarla sınırlı olmak üzere makbuz hükmündedir. Buradan da anlaşıldığı gibi ibranamenin makbuz hükmünde sayılabilmesi için dahi banka aracılığıyla ödenmiş olması gerekmektedir.
- İbranameyle ilgili sayılan bu şartlar, hizmet sözleşmesinden doğan bütün tazminat alacakları için uygulanır.
Uygulamada kullanılabilecek ibraname örnekleri aşağıdaki gibidir:
I)İŞVEREN TARAFINDAN SÖZLEŞMENİN FESHİ HALİNDE DÜZENLENECEK İBRANAME ÖRNEĞİ
İBRANAME
İBRANAMEYİ DÜZENLEYEN İŞÇİNİN
ADI SOYADI :
GÖREVİ :
İŞYERİNDE İŞE GİRİŞ TARİHİ :
SİGORTA SİCİL NUMARASI :
VARSA İŞYERİNDEKİ SİCİL NUMARASI :
ALDIĞI EN SON NET ÜCRET :
ALDIĞI EN SON BRÜT ÜCRET :
ÜCRETE İLAVE OLARAK YAPILAN ÖDEMELER
VE YILLIK, AYLIK VEYA GÜNLÜK BRÜT/NET TUTARLARI :
İŞVERENİN
ÜNVANI-ADRESİ :
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME NEDENİ : (İşten ayrılış bildirgesine de aynı sebep yazılmalıdır.)
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME TARİHİ :
İŞ SÖZLEŞMESİ SONA ERDİĞİNDE YAPILAN ÖDEMELER :
Kıdem Tazminatı :……-TL Brüt/ Net….TL
İhbar Tazminatı :……-TL Brüt/ Net….TL
Yıllık İzin Ücreti :……-TL Brüt/ Net….TL
Fazla Çalışma Ücreti :……-TL Brüt/ Net….TL
Hafta Tatili Ücreti :……-TL Brüt/ Net….TL
İkramiye :……-TL Brüt/ Net….TL
…/…/……. Tarihinden beri çalışmakta olduğum ………….. isimli işyerindeki iş sözleşmem, işverenim tarafından …/…/…… tarihinde ………………gerekçesi ile feshedilmiştir. Sözleşmenin sona ermesi sebebiyle çalışma sürem boyunca doğmuş bulunan yukarıda dökümü yapılan brüt/net …………. TL kıdem tazminatı, brüt/net ………….. TL ihbar tazminatı, brüt/net …………….. TL yıllık izin ücreti, brüt/net ……………. TL fazla çalışma ücreti, brüt/net …………….. TL hafta tatili ücreti, brüt/net …………….. TL ikramiye alacaklarım …………………. Bankası ………………..Şubesinde bulunan …………………… no’ lu hesabıma yatırılmış olup, bu meblağı toplam ………………. TL olarak teslim aldım. Yukarıda bilgileri yer alan işyerinden, iş sözleşmesi ve yasadan doğan başka alacağım kalmamış olup, işvereni hiçbir baskı ve tesir altında kalmadan ibra ederim. …/…/…….
EL YAZISI İLE “OKUDUM” YAZACAK
Düzenleyen Teslim Alan
İşveren veya İşveren Vekili İşçi
Adı Soyadı- T.C Kimlik No- İmza- Tarih
II) İŞÇİ TARAFINDAN SÖZLEŞMENİN FESHİ HALİNDE DÜZENLENECEK İBRANAME ÖRNEĞİ
İBRANAME
İBRANAMEYİ DÜZENLEYEN İŞÇİNİN
ADI SOYADI :
GÖREVİ :
İŞYERİNDE İŞE GİRİŞ TARİHİ :
SİGORTA SİCİL NUMARASI :
VARSA İŞYERİNDEKİ SİCİL NUMARASI :
ALDIĞI EN SON NET ÜCRET :
ALDIĞI EN SON BRÜT ÜCRET :
ÜCRETE İLAVE OLARAK YAPILAN ÖDEMELER
VE YILLIK, AYLIK VEYA GÜNLÜK BRÜT/NET TUTARLARI :
İŞVERENİN
ÜNVANI-ADRESİ :
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME NEDENİ : (İşten ayrılış bildirgesine de aynı sebep yazılmalıdır.)
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERME TARİHİ :
İŞ SÖZLEŞMESİ SONA ERDİĞİNDE YAPILAN ÖDEMELER :
Kıdem Tazminatı :……-TL Brüt/ Net….TL
İhbar Tazminatı :……-TL Brüt/ Net….TL
Yıllık İzin Ücreti :……-TL Brüt/ Net….TL
Fazla Çalışma Ücreti :……-TL Brüt/ Net….TL
Hafta Tatili Ücreti :……-TL Brüt/ Net….TL
İkramiye :……-TL Brüt/ Net….TL
…/…/……. Tarihinden beri çalışmakta olduğum ………….. isimli işyerindeki iş sözleşmemi, …/…/…… tarihinde ………………gerekçesi ile feshettim. Sözleşmenin sona ermesi sebebiyle çalışma sürem boyunca doğmuş bulunan yukarıda dökümü yapılan brüt/net …………. TL kıdem tazminatı, brüt/net ………….. TL ihbar tazminatı, brüt/net …………….. TL yıllık izin ücreti, brüt/net ……………. TL fazla çalışma ücreti, brüt/net …………….. TL hafta tatili ücreti, brüt/net …………….. TL ikramiye alacaklarım …………………. Bankası ………………..Şubesinde bulunan …………………… no’ lu hesabıma yatırılmış olup, bu meblağı toplam ………………. TL olarak teslim aldım. Yukarıda bilgileri yer alan işyerinden, iş sözleşmesi ve yasadan doğan başka alacağım kalmamış olup, işvereni hiçbir baskı ve tesir altında kalmadan ibra ederim. …/…/…….
EL YAZISI İLE “OKUDUM” YAZACAK
Düzenleyen Teslim Alan
İşveren veya İşveren Vekili İşçi
Adı Soyadı- T.C Kimlik No- İmza- Tarih